Tijdens een leerproces kunnen bij studenten verschillende emoties optreden. Dit kan uiteenlopen van bang zijn voor een examen tot voldoening na afronding van een grote opdracht. Wat voor invloed heeft emotie op het leren en prestaties?
Samenhang tussen emotie en andere aspecten
Het is bekend dat emoties een sterke invloed kunnen hebben op leervaardigheden en prestaties. Binnen die twee aspecten zijn echter verschillende onderdelen die beïnvloed worden. Zo kunnen emoties de inzet van cognitieve processen en leerstrategieën bij studenten doen veranderen. Daarnaast kan er ook een invloed zijn van emotie op de beslissingen die studenten nemen. Verder is de samenhang tussen emotie en motivatie een belangrijke factor. De drie genoemde aspecten zijn daarbij van wederkerige invloed op emoties. Hieronder worden deze vier belangrijke onderdelen een voor een besproken.
Cognitieve processen en leerstrategieën
Cognitieve processen en leerstrategieën zijn nodig bij het aanpakken van het leren van examens of het uitvoeren van opdrachten. Emoties kunnen hierbij van invloed zijn door bijvoorbeeld het opnemen van informatie te versterken of te bemoeilijken. Ook de manier waarop deze informatie in het geheugen wordt opgeslagen kan anders verlopen, afhankelijk van de emotionele staat waarin iemand zich bevindt. Dit kan per persoon erg verschillen, omdat mensen andere voorkeuren kunnen hebben voor een aanpak of bepaald onderwerp.
Nemen van beslissingen
Een beslissing nemen op basis van emoties is niet ongewoon. Dat geldt ook als het gaat om beslissingen maken gedurende een leerproces. Een minder bekend onderdeel hierbij is het anticiperen van emoties bij een beslissing. Stel dat je weet dat je voor een examen geen hoog cijfer hoeft te halen, dan kan je tentamenangst lager zijn vanwege de verlaagde druk. Het anticiperen van de afwezigheid van de emotie angst heeft zo dus een sterke invloed op het leerproces.
Motivatie
Verschillende emoties corresponderen met het ondernemen van verschillende acties. De eerder genoemde angst voor tentamens kan er voor zorgen dat de motivatie van een persoon erg laag is, omdat het gaat om een onplezierige situatie. Wat ook kan is dat een persoon juist motivatie haalt uit de emotie, omdat in het verleden een strategie is gevonden om die angst tegen te gaan. Het wordt daarom aangeraden aan instructieontwerpers om rekening te houden met het behouden van motivatie bij studenten.
Wederkerige invloed
Zoals eerder gesteld zijn de bovengenoemde aspecten van invloed op elkaar, van twee kanten. Emotie is in constante interactie met de andere factoren. Het is voor zowel studenten als hun begeleiders goed om hier bewust van te zijn, omdat zo voorkomen kan worden dat er een negatieve spiraal ontstaat. Onderzoekers bevelen dan ook aan om studenten op emotioneel gebied ondersteuning te bieden, zowel binnen het onderwijsgedeelte als daarbuiten.
Bron: Kim, C., & Pekrun, R. (2014). Emotions and motivation in learning and performance. Handbook of research on educational communications and technology, 65-75.
