De taxonomie van Bloom is een bekend model dat als hulpmiddel dient bij het opzetten van onderwijs. Het wordt gebruikt bij het formuleren van leerdoelen en hieraan gerelateerde acties en producten. De taxonomie biedt een handige structuur en is een praktisch hulpmiddel bij de formulering van leerdoelen. In dit artikel wordt de onderverdeling toegelicht.
Hoge en lage orde
De taxonomie van Bloom wordt onderverdeeld in twee soorten vragen: hoge orde en lage orde. Bij hoge orde vragen en opdrachten, zijn voor het antwoord of de uitvoering de vaardigheden ‘analyseren’, ‘evalueren’ of ‘creëren’ nodig. Het zijn vragen en opdrachten die zich richten op:
- Stimuleren van leerlingen om verder en meer kritisch na te denken;
- Stimuleren van het probleemoplossend denkvermogen;
- Ontlokken van discussie;
- Stimuleren van leerlingen om zelfstandig op zoek te gaan naar informatie.
Lagere orde vragen, zijn vragen die een beroep doen op de vaardigheden ‘onthouden’, ‘begrijpen’ en (deels) ’toepassen’. Dit type vragen is geschikt voor:
- Evalueren van de voorbereiding en het begrip van leerlingen;
- Vaststellen van de sterktes en zwaktes van leerlingen;
- Herhalen en samenvatten van gegeven informatie.
Zes niveaus
De bovenstaande vaardigheden worden onderverdeeld in zes niveaus. De eerste drie vallen onder de lage orde, de laatste drie onder hoge orde. Elk niveau is te associëren met een aantal werkwoorden en vraagstellingen. Deze worden hieronder kort toegelicht.
- Onthouden
Onder onthouden verstaan we het kunnen ophalen van informatie. Daarmee worden niet alleen simpele feiten bedoeld, maar ook complexe theorieën. De doelen van dit onderdeel zijn het kennen van bijvoorbeeld basisbegrippen, methoden en procedures. Een aantal werkwoorden die hiermee geassocieerd worden zijn: herkennen, opsommen, identificeren en benoemen. Door vragen te stellen als “Wat is de definitie?” of “Wat gebeurde er?” wordt er ingespeeld op het herinneren van de juiste informatie.
- Begrijpen
Als je bepaalde informatie begrijpt, dat kun je die informatie een zekere betekenis geven. Je kunt bijvoorbeeld een onderwerp samenvatten, beschrijven, interpreteren of voorspellen aan de hand van de informatie die je hebt. Ook de vraagstelling gaat een stap verder. Denk bijvoorbeeld aan “Geef een samenvatting van…” en “Geef een voorbeeld van…”.
- Toepassen
Na het begrijpen van kennis moet deze toegepast kunnen worden. Vaak gaat het om een concrete situatie, waarbij een specifieke opdracht of probleem wordt voorgelegd. Studenten moeten concepten, principes en procedures laten zien. Dit kan door bijvoorbeeld een demonstratie of andere vorm van kennis presenteren.
- Analyseren
Analyseren is het eerste onderdeel van hoge orde leren. Dit is het opdelen van informatie op zo’n manier, dat de structuur bestudeerd en begrepen wordt. Denk hierbij aan het herkennen van patronen, organiseren van onderdelen en het uiteenzetten van redeneringen. Het is een logische stap na het toepassen. Docenten kunnen verdieping creëren door te vragen naar argumentatie, alternatieve antwoorden of een andere vraag.
- Evalueren
In dit stadium moet een student eigen of andermans werk kunnen evalueren: het beoordelen op basis van (zelf opgestelde) criteria. Heeft het afgeronde werk de gewenste waarde? Vaak hoort hier het toekennen van een cijfer bij. De student kan verder aangeven of iets correct onderbouwd is en of er logische consistentie aanwezig is. Ook kan een student de eigen beslissingen motiveren.
- Creëren
Het laatste stadium heeft als doel om met de geleerde kennis nieuwe ideeën, oplossingen en producten te ontwikkelen. Een student heeft bijvoorbeeld de kennis om een nieuwe uitvinding te doen voor een gegeven probleem. In dit stadium moet vaak kennis uit meerdere disciplines worden gecombineerd en samengevoegd voor probleemoplossing.
Bron: https://talentstimuleren.nl/thema/stimulerend-signaleren
