Sinds het begin van de coronapandemie is het gebruik van software voor het onderwijs sterk omhoog gegaan. We weten nog niet veel over de effecten die de noodzakelijke verschuiving naar digitaal onderwijs heeft veroorzaakt. Spaanse onderzoekers hebben daarom onderzoek gedaan naar het gebruik van een digitaal portfolio in het hoger onderwijs.
Verschuiving
Over de hele wereld werden en worden scholen gesloten als gevolg van corona. Dit dwong alle lagen van het onderwijs om naar digitale oplossingen te zoeken. In Spanje werd het gebruik van online tools door de overheid gepromoot met een speciaal opgezet programma. Digitale portfolio’s zijn voorgedragen als oplossing, omdat het een ondersteunende tool is waarin studenten zich professioneel en academisch kunnen ontwikkelen.
Onderzoekers van de Universiteit van Sevilla wilden weten of de studenten zelf zich ook in deze omschrijving konden vinden en of er mogelijk verschil zat in ervaring vóór en tijdens de pandemie. Ze vroegen naar verschillende onderwerpen, waar de studenten vervolgens hun mening over konden geven. Door middel van een kwalitatief onderzoek zijn positieve, maar ook kritische meningen naar voren gekomen.
Voordelen
Studenten zagen veel voordelen in het gebruik van een digitaal portfolio. Voor veel van hen hangt het samen met meer controle en autonomie over hun leerproces. Dit waren dan ook de meest voorkomende antwoorden. Als argumenten daarvoor stelden zij dat ze het prettig vonden om in het portfolio een eigen stijl en vormgeving te gebruiken en het konden indelen zoals zij dat wilden.
Een aantal studenten gaf aan dat het digitale portfolio hen helpt om te reflecteren. Het ondersteunt hen in het organiseren van hun kennis en helpt om terug te kijken op alles wat ze in eerdere stadia hebben geleerd. Dit was een belangrijke conclusie volgens de onderzoekers: er was verhoogde zelfregulatie, beter begrip van de leerstof en, als gevolg daarvan verbeterde toepassing, van de leerstof.
Hulp en ondersteuning
De studenten waren op bepaalde onderdelen kritisch over het digitale portfolio. Dit zijn vooral punten die samenhangen met het geforceerde online onderwijs. Zo geven sommigen aan dat ze niet goed weten hoe ze het portfolio efficiënt kunnen gebruiken. Deze studenten hebben ondersteuning van een docent nodig om er winst uit te halen op het gebied van leren. Op dat gebied is de feedback van docenten op het werk van studenten tevens van groot belang. De studenten vonden de feedback minder uitgebreid dan ze gewend waren. Dit staat in contrast met de situatie voor de pandemie, waar studenten dit juist positief ervaarden. De onderzoekers suggereren dat dit mogelijk ligt aan de drukte die docenten ervaren met de verschuiving naar het online onderwijs.
In de conclusie stellen de onderzoekers dan ook dat docenten in de toekomst gericht moeten blijven op de ondersteuning van studenten. Er moet niet te makkelijk gedacht worden over wat studenten allemaal kunnen, want een deel van hen heeft nog niet de skills om goed met het digitaal portfolio om te gaan. Dit kan deels verholpen worden door hier tijdens lessen continu aandacht aan te besteden.
