In het onderwijs moet je kunnen reflecteren. Dat geldt voor zowel degenen die onderwijs ontvangen als degenen die het aanbieden. Reflectie kan betrekking hebben op opdrachten die je hebt uitgevoerd of aangeboden, maar het kan ook toegepast worden op de manier waarop je leert. Deze laatste vorm van reflecteren stelt je in staat om na te denken over je eigen leerproces en er sturing aan te geven. Dit proces wordt metacognitie genoemd.

Twee onderdelen

Metacognitie is een veel voorkomend begrip in het onderwijs. Het geeft leerlingen de kennis en vaardigheden om het eigen denken, handelen en leren te organiseren, te sturen en te controleren. Wanneer iemand dit proces goed beheerst, weet deze persoon welke manier van denken nodig is om een probleem op te kunnen lossen. Simpel gezegd: leren over leren.

De term metacognitie wordt opgedeeld in twee onderdelen: metacognitieve kennis en metacognitieve vaardigheden. Het eerste gaat over het identificeren van welke kennis je wel of niet beheerst. Met behulp van metacognitie ben je meer bewust van onderdelen die je nog niet goed begrijpt. Je kunt daarom jezelf sturing geven aan het leerproces. De metacognitieve vaardigheden komen daar goed van pas. Dit heeft betrekking op de manier waarop je het leren aanpakt. Je kunt bijvoorbeeld de juiste leerstrategie toepassen, afhankelijk van wat je aan moet leren. Voor woordjes leren heb je misschien bepaalde ezelsbruggetjes die je goed helpen, of je weet op welke manier je leesvragen moet aanpakken.

Metacognitie inbrengen in de les

Er zijn verschillende manieren om metacognitie te promoten in het onderwijs. Hieronder vind je vijf ideeën die helpen om je leerlingen over hun eigen leerproces te laten nadenken.

  1. Opbouwen van relaties

Als je als docent een goede relatie opbouwt met je leerlingen, creëer je een veilige omgeving. Het zorgt ervoor dat je goed met elkaar kunt communiceren. Deze sfeer helpt je leerlingen om hardop na te denken over het leerproces en hoe ze dit kunnen verbeteren. Denk hierbij ook aan het durven maken van fouten, zoals je in het andere artikel van vorige maand kon lezen.

  1. Hardop denken

In dezelfde lijn als het eerste punt is het normaliseren van hardop denken. Als een leerling niet op een antwoord kan komen, probeer dan om wat ondersteunende vragen te stellen. Door dit te doen kun je een leerling inzicht geven in de stappen die nodig zijn om tot een antwoord te komen. Dit helpt voor het ontwikkelen van een leerstrategie.

  1. Ideeën met elkaar delen

Je kunt als docent de leerstrategieën natuurlijk ook direct aanbieden. Je kunt bij een opdracht je leerlingen laten uitzoeken welke strategie het beste werkt, zodat ze in de toekomst weten welke ze nodig hebben. Daarnaast weten ze of ze een eigen voorkeur hebben voor een bepaalde strategie. Dit kan er vervolgens voor zorgen dat ze meer vertrouwen in zichzelf hebben, omdat ze een nieuwe methode hebben om vragen te beantwoorden.

  1. Hulpmiddelen aanbieden

Er zijn verschillende manieren waarop je leerlingen kan laten reflecteren. Een bekende methode is de SMART-methode, waarbij je een schema kunt hanteren. De leerlingen kunnen dit schema gebruiken om een overzicht te maken van de doelen die ze willen behalen. Elke letter in SMART staat weer voor een bepaald onderdeel in het leerproces, waar ze notities bij kunnen maken.

  1. Zichtbaar denken

Denken gebeurt natuurlijk in je hoofd. Het is echter vaak lastig om je leerproces achteraf uit te leggen. Het kan daarom nuttig zijn om leerlingen hun gedachteproces op te laten schrijven of uit te tekenen. Als docent krijg je inzicht hoe iemand tot een bepaald antwoord is gekomen. Dit is ook waarom docenten bij wiskunde de uitleg willen zien: hoe ben je tot je antwoord gekomen? Als je wel het goede antwoord hebt, maar niet de juiste methode gebruikt, is het wel de bedoeling dat je alsnog de gewenste methode aanleert. Dit voorkomt het maken van fouten in de toekomst.


Bron: https://www.kuleuven.be/onderwijs/ken-je-studenten/leren-van-studenten/metacognitie


Bij Paragin zijn we constant bezig met informatieveiligheid. Dat houdt in dat we goed zorgen voor alle gegevens die we verwerken en onze eigen producten moeten zo goed mogelijk beveiligd zijn. Paragin volgt hiervoor de eisen van de ISO 27001 norm, waarvoor wij gecertificeerd zijn. We lichten graag toe wat de ISO 27001-norm inhoudt en waarom het belangrijk is.

Waar staat ISO voor?

ISO is de internationale organisatie die zich bezig houdt met standaardisatie. Het is de grootste ontwikkelaar voor internationale normen voor allerlei onderwerpen. Inmiddels bestaan er zo’n 20000, waaronder normen voor onder andere productieprocessen, voedselverwerking, landbouw en zorgverlening. Al deze standaardisatie vergemakkelijkt (handels)connecties en samenwerking door gemeenschappelijke normen tussen landen voor te dragen. Ook voor technologie en informatie zijn standaarden ontwikkeld. ISO 27001 met betrekking tot informatiebeveiliging is er daar een van.

In Nederland is de NEN het nationale orgaan voor standaardisering. Voor informatiebeveiliging in de zorg heeft de NEN bijvoorbeeld norm 7510, gebaseerd op ISO 27001. Daarin staan nog extra onderdelen die alleen betrekking hebben op medische (persoons)gegevens.

Wat beschrijft ISO 27001?

De ISO 27001 norm beschrijft hoe informatie procesmatig beveiligd kan worden. Ook stelt de norm eisen voor het vaststellen, uitvoeren, controleren, beoordelen, bijhouden en verbeteren van een gedocumenteerd managementsysteem. In het geval van deze norm heet dat systeem ISMS (Information Security Management System). Een onderdeel hiervan is bijvoorbeeld het regelmatig uitvoeren van een risicoanalyse waarmee risico’s rondom informatiebeveiliging worden geïnventariseerd en procesmatig worden weggenomen.

ISO 27001 is onderverdeeld in hoofdstukken die elk een onderdeel van informatiebeveiliging behandelen. Er zijn in totaal tien hoofdstukken, waarvan de laatste zeven eisen bevatten om in aanmerking te komen voor een certificering. Hieronder staat van die hoofdstukken een korte toelichting:

  • Organisatiecontext: dit hoofdstuk bevat de verschillende eisen die betrekking hebben op de organisatie, de context en de (externe) belanghebbenden. Daarbij let je op de verwachtingen en behoeften die anderen van jouw organisatie kunnen hebben.
  • Leiderschap: de directie van een organisatie moet altijd betrokken en scherp zijn, zodat de eisen van ISO 27001 worden nageleefd. Er moet gezorgd worden voor continue communicatie over de veiligheid en dat altijd verbetering kan plaatsvinden. Als je als medewerker vergeet om je computer te vergrendelen, kun je er bij Paragin op rekenen dat je daar op aangesproken wordt!
  • Planning: een organisatie moet maatregelen hebben voor risicoverkleining. Hierbij hoort onder andere het verdelen van taken, analyseren van risico’s en evaluatie van de procedures.
  • Ondersteunende processen: in dit onderdeel wordt beschreven welke middelen beschikbaar moeten zijn voor ondersteuning van het ISMS. Welke competenties zijn er nodig? Bij Paragin krijgt elke nieuwe medewerker bijvoorbeeld een training om kennis te maken met de ISO 27001 en alle eisen die daar onder vallen te kunnen hanteren.
  • Uitvoering: natuurlijk moeten alle bovenstaande onderdelen uitgevoerd worden. Bij de uitvoering horen ook eisen die aangehouden moeten worden. Hieronder valt ook risicobeoordeling die de organisatie zelf uitvoert. De resultaten moeten daarvan bewaard blijven.
  • Prestaties: de eisen in dit hoofdstuk gaan over het evalueren van de prestaties. Hoe goed gaat het op het gebied van informatieveiligheid? Dit gebeurt door analyse en evaluatie. Interne audits en directiebeoordeling zijn hier onderdelen van. Hieruit volgen aanbevelingen en mogelijke verbeterpunten.
  • Verbetering: wat doe je als er een punt is waarop verbeterd kan worden? Ook hier heeft de ISO 27001 eisen voor. Hoe ga je om met afwijkingen, welke corrigerende maatregelen moet je treffen en hoe blijf je bezig met continue verbetering? Hieronder valt ook het aanpassen van het ISMS zelf.
Waarom is het belangrijk?

Veel organisaties en mensen vertrouwen op Paragin voor een veilige opslag en verwerking van hun gegevens en data. Veiligheid, betrouwbaarheid en beveiliging zijn daarom belangrijke begrippen in onze organisatie, waar wij altijd bewust mee omgaan. Zo zorgen wij dat we een betrouwbare partner zijn voor onze klanten, partners en gebruikers. De ISO 27001 helpt ons hierbij, omdat we zo een sterk beleid hebben rondondom veiligheid van data.

Naast het feit dat wij het als organisatie belangrijk vinden, is de intrede van de AVG een sterke wettelijke basis voor het beveiligen van gegevens en informatie. Implementatie van ISO 27001 is niet compleet dekkend voor de eisen die de AVG heeft, maar het is er wel een uitstekend basis voor. De opslag van data, risicoanalyses uitvoeren en bescherming van persoonsgegevens zijn allemaal al opgenomen in ISO 27001.

Door het gebruik van een gestandaardiseerde norm kan hier op getoetst worden door externe, onafhankelijk organisaties zoals onze auditor Lloyd’s Register. Hiervoor kun je certificaat krijgen, zodat aangetoond kan worden dat de informatieveiligheid goed wordt gewaarborgd.

Op onze website kun je dit certificaat terugvinden. Op die pagina staat ook een verdere toelichting over ISO 27001 en kun je meer lezen over onze beveiligingsmaatregelen.


Bron: https://www.nen.nl/nen-en-iso-iec-27001-2017-a11-2020-nl-265545


Misschien heb je in het artikel over metacognitie al gelezen dat dingen opschrijven helpt bij het leren. Het geeft inzicht in het gedachteproces, waaruit je informatie kan halen. Deze kennis kun je vervolgens weer gebruiken om je leervaardigheden te versterken. 

Onthouden en reflecteren

Net zoals iets uitleggen je helpt bij het onthouden van informatie, werkt het opschrijven ervan net zo. Door informatie op papier (of scherm) te zetten, ondersteunt dit de werking van je langetermijngeheugen. Wanneer je informatie niet herhaalt, zal het na verloop van tijd vergeten. Het opschrijven is dus een nuttig middel om het te blijven onthouden. Dit staat ook wel bekend als het retrieval effect.

Verder verbetert het schrijfproces ook het vermogen van een leerling om informatie op te halen, verschillende concepten te verbinden en informatie op nieuwe manieren samen te voegen. Zodoende is schrijven niet alleen een hulpmiddel om leren te beoordelen, het bevordert het ook. Het is belangrijk middel voor reflectie en metacognitie.

Waarom niet typen?

Natuurlijk is typen efficiënter en sneller dan schrijven. Je kunt ook makkelijker je structuur aanpassen als je dat wilt. Als we het echter hebben over het gebied van informatie verwerken en onthouden, blijkt dat dingen opschrijven toch beter werkt. Sterker nog, dit komt waarschijnlijk juist doordat je langzamer informatie verwerkt.

Bij het typen ben je voornamelijk bezig met transcriberen en minder met het verwerken van de inhoud. Dat is de conclusie van een onderzoek naar het maken van notities op een laptop of via handgeschreven tekst (Mueller en Oppenheimer, 2014). Doordat studenten met een laptop meer focus legden op zoveel mogelijk aantekeningen maken, waren ze minder bezig met het verwerken van de gepresenteerde informatie. De onderzoekers geven toe dat het noteren van zoveel mogelijk informatie nuttig kan zijn in bepaalde situaties. Met de hand schrijven was te langzaam om alles te noteren. In de toetsen bleek achteraf wel dat de studenten die geschreven notities hadden gemaakt veel beter scoorden.

Creatieve manieren van schrijven

Weet je niet goed hoe je je leerlingen of studenten aan het schrijven kan zetten? Probeer dan eens een van de onderstaande suggesties:

  1. Laagdrempelig schrijven

Het is niet altijd even makkelijk om gedachten of ideeën uit te schrijven. Je kunt daarom voorleggen om wat regels weg te halen. Laat studenten minder rekening houden met regels, zoals structuur of grammatica. Natuurlijk is het wenselijk om een goede schrijfstijl te hebben, maar dat kan belemmerend zijn wanneer je juist naar de achterliggende gedachte op zoek bent.

  1. Creatief schrijven

Laat studenten creatief zijn! Geef een bijzondere opdracht, zoals het omschrijven van een beest of machine die nog niet bestaat. Hoe ziet het er uit? Wat doet het allemaal? Dit helpt om het denken te stimuleren en buiten de box te denken.